Aminoasit: L-Fenilalanin

Fenilalanin (C9H11NO2); vücutta üretilen çeşitli proteinlerin yapı taşı olan bir temel amino asittir. Bilindiği gibi temel (esansiyel) amino asitler vücutta üretilmezler ve dışardan gıda veya ek gıdalarla alınmaları gerekir. Fenilalanin (LPA), aynı zamanda ultraviyole ışınları emme özelliği gösteren en yaygın aromatik amino asittir. Fenilalanin şu yiyeceklerde çeşitli oranlarda bulunur: Yağsız et, derisi alınmış tavuk, kurutulmuş-tuzlanmış morina balığı, kabuklu deniz ürünleri, mandıra ürünleri (süt, yoğurt, peynir vb.), yumurta, çemen (boyotu) tohumu, karpuz çekirdeği, soya fasulyesi, avokado, badem, lima fasulyesi ve çikolata. 12 yaşından büyük çocuklar ve yetişkinler vücut ağırlıklarının her kilogramı başına günde ortalama 15 mg fenilalanin’ e ihtiyaç duyarlar. Fenilalanin troid bezinin normal fonksiyonları için gerekli olup; trosin’ in ana maddesidir. Bu yüzden dopamin, noradrenalin, adrenalin, vitamin B6 ve vitamin C’ nin biyokimyasal dönüşümlerinde gerekli bir maddedir. Fenilalanin vücutta L-Tirosin’ e (bir diğer amino asit) dönüştürülür. L-Tirosin (L-Tyrosine) proteinlerin ve 2 önemli sinir taşıyıcısının (neurotransmitter) vücutta sentezlenmesi (üretilmesi) için gereklidir. Bu iki önemli sinir taşıyıcısı sırasıyla dopamin (dopamine) ve noradrenalin (norepinephrine) dir. 3 farklı tipte (formda) fenilalanin vardır. Bunlar L-, D- ve DL- formlarıdır. L- formu yukarıdaki yiyeceklerde doğal olarak bulunur. D- formu L- formunun ayna görüntüsü olup laboratuarlarda sentetik olarak üretilir. DL- formu ise her iki formun kombinasyonudur. Burada anlatılan fenilalanin yiyeceklerde doğal olarak ve serbest halde bulunan L- formundadır. Fenilalanin eksikliği uyuşukluk, ödem (vücudun herhangi bir yerinde su toplanması), güçsüzlük, deri lezyonları (doku yapısı değişikliği, yara), karaciğer harabiyeti, çocuk ve gençlerde yavaş büyümeye neden olabilmektedir.

Dışarıdan ek gıda olarak L-fenilalanin (LPA) alımı yorgunluk, depresyon ve vitiligo (ala) için yardımcı olabilmektedir. Vitiligo için, fenilalanin alımına ek olarak ultraviyole ışın terapisi veya hastalıklı bölgenin belirli süre naturel güneş ışığına maruz bırakılması gerekebilmektedir. Çeşitli klinik denemelerde bazı kişilerde tek başına, bazı kişilerde ise ultraviyole (UVA) ışın terapisi veya güneş ışığına maruz bırakma ile beraber yeniden pigmentasyon oluşumunu 3-8 aylık bir sürede başlatabilmiştir. Fenilalanin, güneş ışığına veya ultraviyole ışına (UVA) maruz bırakılan melasonit' lerin (pigment hücreleri) hassasiyetini arttırarak yeniden pigment oluşumunu uyarmaktadır. LPA, ultraviyole ışın terapisinden (UVA) 30-60 dakika önce vücut ağırlığı başına 50 mg’ a kadar alınabilmektedir. UVA radyasyon dozajı 2-12 J/cm2 arasında değişebilmektedir (hastanın deri tipine göre). Eğer hastalıklı bölge naturel güneş ışığına bırakılacaksa (Nisan-Ekim arasında), bu işlemden 30-60 dakika önce LPA alınmalı ve güneşlenme sabah-öğle arası (saat 10-11 gibi) ve ikindi-akşam arasında (yazın saat 16-17 gibi) ortalama 30 dakika süre ile yapılmalıdır. Vücutta Fenilalanin’ in L-Trosin’ e dönüşümü önemli bir süreçtir. Çünkü sonunda deri hücreleri tarafından melanin (koyu renkli pigment) oluşturulur. Melanin; omurgalı hayvan ve insanlarda koyu kahverengi deri ve saç pigmentleridir ve vücutta melanosit adlı pigment hücrelerinde trosin isimli amino asitten sentezlenirler (üretilirler). Aynı zamanda bu hücreler melanin’ in depolandığı yerlerdir. Fenilalanin UVA veya güneş ışığı olsun-olmasın melanin üretimine yardımcı olacaktır. Esasen UVA veya güneş ışığı terapisi yeniden renklendirme (repigmentasyon) derecesini arttırmak için kullanılır. Güneş ışığı veya UVA komşu pigmentlerin üretilmesinden sorumlu hücrelerin göçünü teşvik etmekte ve vitiligolu alanlardaki melanositleri faal hale getirmektedir.

Vitiligo İçin Kullanım Şekli:

L-fenilalanin (LPA) 500 mg’ lık kapsüller halinde sunulmuş olup;

1) Doktor gözetiminde UVA terapisinden 30-60 dakika önce aç karına günde vücut ağırlığı başına toplam 25-50 mg fenilalanin (Örnek: 60 kg vücut ağırlığı için toplam 1500-3000 mg). Fenilalanin alımının insanlarda olumsuz bir etkisi rapor edilmemesine rağmen günlük toplam 1500 mg’ dan daha fazla dozaj alımının doktor gözetiminde yapılması tavsiye edilmektedir.

2) Sabahleyin güneşlenmeye çıkmadan 30-60 dakika önce aç karına veya kahvaltıdan 2-3 saat sonra 1 kapsül (500mg), ikindi vakti güneşlenmeye çıkmadan yine 30-60 dakika önce aç karına 1 kapsül (500mg), gece yatarken aç karına 1 kapsül (500mg) şeklinde alınabilir. Güneşlenme süresi ortalama 30 dakikadır. Hergün vitiligolu bölge güneşlenmeye maruz bırakılabileceği gibi, haftada 2-3 kez güneşlenme + LPA, diğer günlerde ise güneşlenmeksizin aç karına veya öğün aralarında sadece LPA alımına devam da edilebilir.



UYARILAR: Hamile veya emziren kadınlar, yüksek tansiyonlu hastalar, anti-depresan ilaç kullananlar, diyabetler (şeker hastaları) ve fenilketonöri hastası olanlar (PKU- Enzim eksikliğinden kaynaklanan kalıtsal ve doğumsal bir metabolizma hastalığı, bu hastalıkta fenilalanin hidroksilaz denilen enzimin eksik olması nedeniyle fenil-alanin beyinde birikmektedir.) bu ürünü kullanmamalıdırlar