Vergi denetmeni

213 sayılı Vergi Usul Kanunundan yetki alan vergi inceleme, teftiş ve tahkikat elemanı.

Mesleğe üç aşamalı bir sınavdan geçerek Vergi Denetmen Yardımcısı olarak başlar. 3 yıllık yardımcılık döneminin ilk iki yılında kıdemli vergi denetmenleriyle birlikte yetki kullanabilir. Yardımcılık döneminin 3 yılında bağımsız çalışma yetkisi alır. 3 yılın sonunda Maliye Bakanlığınca yeterlilik sınavına tabi tutularak Vergi Denetmeni ünvanını alır. Meslekte 8 yıl doldurmuş olan Vergi Denetmeni Mali Müşavir, 10 yıl doldurmuş olan ise Yeminli Mali Müşavir ünvanını sınavsız olarak alır. Sınavsız olarak almaları tamamen meslek kanununun çıktığı yılda ki siyasi oyunlara dayanmaktadır. Yoksa hiçbiri gerekli yeterliliğe sahip insanlar değildir. Vergi denetmenlerinin 10 yıl sonra sınavsız olarak Yeminli Mali müşavir olabilmesi Etik olarakta çok sakıncalıdır. 10 sene boyunca ayağına çağırıp denetlediği, kök söktürdüğü firmalara daha sonra bağımsız dış denetim hizmeti sunması ne kadar ahlaki olabilir? Yıllardır meslek örgütlerinde bunların kavgası veriliyor ama bir arpa boyu yol alamadık.

2006 yılı itibariyle sayıları 2700 civarında olup kayıtdışı ekonomiyle mücadelede önemli rol oynarlar. Son yıllarda kamu görevine başlamış Vergi Denetmen Yardımcılılarının kalitesi yüsektir.Boğaziçi Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi, Orta Doğu Tenik Üniversitesi, Ankara Üniversitesi başta olmak üzere %1 lik dilimden denetçi almaktadır.1.000 civarında yeterlilik sınavını kazanmış Vergi Denetmeni mevcuttur. 2008 yılı başlarında yeni bir alım yapılması beklenmektedir.2004 döneminde mesleğe başlayan 400 Vergi Denetmen Yardımcısından şu an meslekte bulunan sayısı 165 dir.Denetimin yeniden yapılandırılması sürecinde elliye yakın nitelikli Vergi Deneten Yardımcısı yeterlik sınavını kazanamamıştır.Sınavı kazanamayanlar %1 lik dilimdendir.Yardımcılık süresince verilen eğitim ve emek dikkate alındığında, objektif kriterlerden yoksun bir sınav sonucunda, yetişmiş denetim elemanları harcanabilmektedir. Mesleğin geleceği hakkında şüpheler vardır. Son olarak vergi denetiminin tek çatı altında toplanılması çalışmaları vardır. Fakat vergi denetiminin ağa babaları olan Maliye Müfettişleri, Hesap Uzmanları, Gelirler Kontrolörleri tek çatı altında toplanırken bu yapılanmanın dışında bırakılmaya çalışılan Vergi Denetmenlerinin kariyer ve maddi sorunları ayyuka çıkmaktadı. Bilinen bir şey vardır ki bu dört denetim birimi maliye bakanlığı içersinde teşkilatlanmıştır ve hepsininde yaptıkları işler ve yetkileri birdir.