Türk Bayraği Tüzüğü

 

 
TÜRK BAYRAĞI TÜZÜĞÜ
 
1. BÖLÜM
 
KAPSAM VE DEYİMLER
 
            KAPSAM
 
            MADDE 1:Türk Bayrağının ve özel bayrakların standartları, Bayrağın hangi kumaşlardan yapılacağı, hangi kapalı yerlere konulacağı, nerelere fon olarak takılacağı veya asılacağı, kamu kurul ve kuruluşlarında ve bunlar dışındaki yerlerde ne zaman ve nasıl çekileceği, Bayrak çekilirken ve indirilirken yapılacak törene dair hususlar, kimlerin tabutlarına Bayrak örteceği ulusal geleneklere göre Bayrağın Kanununun uygulanmasına dair diğer esaslar bu tüzükte gösterilmiştir.
 
            DEYİMLER
 
            MADDE 2: Bu tüzükte geçen deyimlerden;
            A) Bayrak, Türk Bayrağı,
            B) Uçkurluk, Bayrağın ipin gereceği beyaz kumaştan Bayrak enince yapılmış bölümü,
            C) Uçkurun kenarı, Bayrağın uçkurluk karşısına gelen kenarı,
            D) Üst kenar, çekildiği zaman Bayrağın üste gelen kenarı,
            E) Alt kenar, çekildiği zaman Bayrağın alta gelen kenarı,
            F) Uçkurluk iç kenarı, uçkurluğun kumaşa dikilen kenarı,
            G) Uçkurluk dış kenarı, uçkurluğun direğe gelen kenarı,
            H) En, Bayrağın üst ve alt kenarları arasındaki uzaklık,
            İ) Boy, uçkurluk dış kenarıyla uçkurun kenarı arasındaki uzaklık,
            J) Bayrak merkezi, Bayrak dikdörtgeninin köşegenlerinin kesiştiği nokta,                              
K) Bayrak ekseni, Bayrak merkezinden üst ve alt kenarlarına paralel olarak geçtiği farz edilen çizgi, anlamına gelir.
 
 
2. BÖLÜM
BAYRAĞIN KUMAŞI, STANDARTLARI VE DİREĞİ
 
            BAYRAĞIN KUMAŞI
 
            MADDE 3: A) Bayrak, 4. maddede belirtilen standartlarda, alt zemin üzerine beyaz ay yıldız konmak suretiyle aşağıda gösterilen kumaşlardan yapılır.
            1) % 100 yün
            2) % 70 yün % 30 naylon ve poliesten
            3) % 45 yün % 55 poliesten
            4) % 25 yün % 75 naylon ve poliesten
            5) % 100 naylon
            6) % 100 akrilit
            7) % 100 poliesten
            8) % 100 pamuk
            9) % 50 ipek % 50 yün
    10) % 50 ipek % 50 naylon veya poliesten
9 ve 10 numaralı sırada belirtilen kumaştan yapılan Bayraklar hallere münhasırdır.
            B) Al ve beyaz renklerin kodları aşağıda gösterilmiştir;
            1) Al rengin koordinatları
               Parlaklık (aydınlık) = 27,5
               Kırmızılık - yeşillik = 44,8
               Sarılık - mavilik = 15,6
olarak alınır ve en çok 3NB5 renk farkı kabul edilir.
 
            2) Ay yıldızın beyazlığı, 460 nanometre dalga boyundaki yansıma yüzdesinin iki katıyla 620 nanometre dalga boyundaki yansıma yüzdesinin farkı % 100 yün, yün ve ipek, yün ve sentetik, ipek ve sentetik karışımı kumaşlardan en az 15 diğerleri en az 60 olmalıdır.
             Bayrağın yapımında kullanılacak kumaş ve maddelerle ilgili diğer teferruatlar mecburi Türk Standartlarından gösterilir.
 
           
 
 
            BAYRAĞIN STANDARTLARI
            MADDE 4: Bayrak aşağıda gösterilen standartlara göre yapılır:
            (Ek : 1)
            A) Bayrağın boyu, eninin bir buçuk katıdır.
            B) Ay ve yıldızın meydana getirilmesi için çizilen çemberin merkezleri eksen üzerinde bulunur.
            C) Ay, iç ve dış çemberinin birbirinin kesmesinden meydana gelir.
            D) Ayın dış çemberinin çapı, Bayrak eninin yarısına eşittir. Merkezi, uçkurluğun iç kenarından Bayrak eninin yarısına eşit uzaklıktadır.
            E) Ayın iç, çemberinin çapı, Bayrak eninin onda dördüne  eşittir, Merkezi, dış çember merkezinden ucun yönüne doğru bayrak eninin 0,0625 katı uzaktır.
            F) Ayın ağzı uçkurun yönüne bakar.
           G) Yıldız, çapı bayrak eninin dörtte birine eşit olan ve beş eşit parçaya bölündüğü farz edilen bir çemberin bölüşme noktaları birer atlanarak meydana           
            getirilir,  yıldızın uçlarından biri, Bayrak ekseni ile ayın iki ucundan geçtiği farz edilen çizginin kesiştikleri nokta üzerin- dedir. Bu noktayla iç çemberin ekseni
            kestiği nokta arasındaki uzaklık, Bayrak eninin üçte birine eşittir.
            H) Uçkurluğun genişliği, Bayrak eninin otuzda biridir.
 
            BAYRAĞIN EBADI
            MADDE 5: Bayrağın eni, 50 santimetre veya katlarıdır.
            Eni, 720 santimetre kadar olan Bayrakların standartlar Tüzüğe ekli çizelgede gösterilmiştir. (Ek. 2)
            Binek taşıtlarına çekilecek Bayrağın ebadı 20*30 santimetredir.
Bayrağın büyüklüğü, çekileceği binaların ve deniz taşıtlarının büyüklüğüyle çekileceği mütenasip olacaktır.
            Şiddetli rüzgarlı ve yağmurlu günlerde daha küçük ebatta çekilir.
 
            BAYRAK DİREĞİ
            MADDE 6: Bayrak, ağaç veya madenden yapılmış, yuvarlak bir direğe çekilir. Direğin üst ucundan, içinde Bayrak ipinin geçmesine yarayan bir makara olan, yassı, yuvarlak ve direğin kalınlığıyla orantılı bir tepelik bulunur. (Ek. 3)
            Direk, çekilecek Bayrak eninin en az iki katı boyunda ve en sert havalarda kırılmayacak ve bükülmeyecek sağlamlıkta olacaktır.
            Yere dikilecek direğin yüksekliği, en az üç metre olacak ve Bayrak uçum alt ucunun yere sürünmesine imkan vermeyecektir.
Ağaçtan yapılmış direkler, kendi renginde cilalı veya beyaz yahut cevizi renkte boyalı, maddeden yapılmış renkler, beyaz veya bronz renkte veya ağaç rengine boyalı yahut galvanize edilmiş olacaktır.
 
            BAYRAK DİREĞİNİN KONULMASI
            MADDE 7: Bayrak direğinin nerelere ve nasıl konulacağı ve Bayrağın
bunlara nasıl çekileceği aşağıda gösterilmiştir.
A: Binalarda en yüksek yere veya bu yüzdeki balkonun veya bu yüz- deki balkonun yahut benzer çıkıntılı yerin tam ortasına dikey olarak konulacak direğe, bu mümkün değilse, alt ucu yoldan geçenlere dokunmayacak yükseklikte, ön yüzün ortasına veya binanın en gösterişli yerine, bina yüzüyle direk arasında en çok 45° lik açı yapacak şekilde eğik olarak konulacak direğe, bu da mümkün değilse binanın giriş önünde veya tören alanında 6. maddenin 3. fıkrasına uygun olarak yapılmış direğe
            B: Deniz Araçlarının, limanda, varsa orta direklerine, denizcilikteki usullere göre, bayrak çekilmesi gereken direklere bağlı gize veya direğe, yelkenli gemilerin randa yelkeninin çördek yakalarına
            C: Binek taşıtlarında, sağ ön tarafa dikey olarak konulacak küçük direğe.
                
 BAYRAĞIN ÇEKİLMESİNE VE İNDİRİLMESİNE DAİR ESASLAR
 
            ÇEKİLME VE İNDİRME ZAMANI
 
            MADDE 8: Bayrak saat 8.00 de, günün bu saatte ağarmadığı hallerde gün ağardığında çekilir, gün batımında indirilir.
            Milli bayram, genel tatil ve hafta tatil günlerinde Bayrak tatilin başladığı saatle çekilir, tatil süresince çekili bırakılır. Tatil sonunda gün batımında indirilir.
            Bayrak yırtılmasına, ipinin veya makaranın kopmasına sebep olabilecek rüzgarlı havalarda indirilebilir.
 
            Sürekli bayrak çekilecek yerler:
 
            MADDE 9: Aşağıda yazılı resmi daire ve kuruluşların bayrakları sürekli çekili kalır.
            a) T.B.M.M.
            b) Anıtkabir
            c) Polis, jandarma, hudut, gümrük, muhafaza karakollarıyla hudut kapıları
 
            HER GÜN BAYRAK ÇEKİLECEK YERLER
 
            MADDE 10) Aşağıda yazılı resmi daire ve kuruluşlara deniz araçlarına her gün Bayrak çekilir.
            a) Cumhurbaşkanlığı
            b) Hükümet kanalları
           c) Limanda demirli veya şehir halinde bulunan makineli ve büyük ve küçük her çeşit deniz aracıyla devlet işlerinde kullanılan makinesiz deniz araçları.
            Seyir halinde bulunan gemiler geceleri Bayraklarını çekili bırakabilirler.                           
 
        Milli bayram, genel tatil ve hafta tatilinde Bayrak çekilecek yerler
            MADDE 11: Milli bayram, genel tatil ve hafta tatili günlerinde Bayrak çekilecek yerler aşağıda gösterilmiştir.
            a) Resmi daireler,
            b) Bağımsız bölümler ve daha üst askeri karargahlar,
            c) Kamu kurum ve kuruluşlarıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, siyasal partiler, fabrikalar, işletmeler, Milli kuruluşlar Müsaade ile Bayrak çekilmesi veya konulması
 
            MADDE 12: 11. maddede sayılan günler, kurtuluş ve Atatürk'ü anma günleri dışında, Bayrak çekilmesi veya konulması mahalli mülki amirinin müsaadesine bağlıdır.
            Ancak milli spor karşılaşmalarında ve milli gelenekle gerekiyorsa törenlerde ve düğünlerde Bayrak kullanılabilir.
 
             Yabancı ülkelerde resmi ve milli Bayrak çekilmesi
 
MADDE 13: T.C'nin yabancı ülkelerde bulunan resmi ve milli binalarda Bayrak çekilip indirilmesinde, mahalli geleneklerle, milletlerarası tatbikat göz önünde bulundurularak bu tüzük hükümlerine uyulur.
 
 
TÜRK BAYRAĞI KANUNU
 
            AMAÇ
            MADDE 1: Bu kanunun amacı; Türk Bayrağının şekli, yapım ve korunması ile ilgili esas ve usulleri belirlenmelidir.
 
            BAYRAĞIN ŞEKLİ VE YAPIMI
            MADDE 2: Türk bayrağı, bu kanuna ekli cetvelde gösterilen sekil ve oranlarda olmak kaydıyla beyaz ay-yıldız al bayraktır.
            Bayrak ile özel bayrakların standarttır. Hangi okunuş ve maddelerden yapılacağı tüzükte gösterilir.
 
            BAYRAĞIN ÇEKİLMESİ VE İNDİRİLMESİ
            MADDE 3: Bayrak kamu kurum ve kuruluşlarıyla gerçek ve tüzel kişilerin deniz vasıtalarına çekilir. Yurt içinde ve dışında yetkilerin araçlarına takılır.
            Bayrak çekilirken ve indirilirken tören yapılır. Bayrak törenlerinin gereken biçimde yapılmasında o mahaldeki yetkili emirler sorumludur Kamu ve kurum ve kuruluşlarında Türk Bayrağı Ulusal bayramlarda ve genel tatilde, tatil başlangıcında çekilir ve tatilin bittiği gün batımında indirilir.
            Bayrağın; nerelerde daimi olarak çekileceği, hangi kapalı yerlere konulacağı, nerelere fon olarak takılacağı veya asılacağı kamu kurum ve kuruluşlarından başka yerlerde ne zaman ve nasıl çekileceği, Türk silahlı kuvvetleri yüzer birliklerinde ve Türk bandıralı ticaret gemileriyle Bayrak çekme ve indirme zamanları ile Bayrak çekilirken ve indirilirken yapılacak törene ilişkin hususlar tüzükte gösterilir.
 
            BAYRAĞIN YARIYA ÇEKİLMESİ
 
            MADDE 4: Türk bayrağı, yas alameti olarak 10 Kasımda yarıya çekilir.  Yas alameti olmak üzere Bayrağın yarıya çekileceği diğer haller ve zamanı Bakanlıkça ilan edilir.
 
            BAYRAĞIN SELAMLANMASI
 
            MADDE 5: Çekilmesi ve indirilmesi esnasında veya tören geçişlerin de Bayrak cephe alınarak selamlanır.
 
           
            BAYRAĞIN ÖRTÜLECEĞİ YERLER
 
            MADDE 6: Türk bayrağı, Cumhurbaşkanlığı yapmış kişilerin, şehitlerin ve tüzükte belirlenecek asker ve sivil kişilerin cenaze törenlerinde bunların tabutlarına, açılış törenlerine Atatürk heykellerine veya resmi yemin törenlerinde masalara örtülebilir.
 
            YASAKLAR
 
            MADDE 7: Türk bayrağı, yırtık, sökük, yamalı, delik, kirli, soluk, buruşuk veya laik olduğu manevi değeri zedeleyecek herhangi bir şekilde kullanılamaz. Resmi yemin törenleri dışında her ne maksatla olursa olsun masalara kürsülere örtü olarak serilemez. Oturulan veya ayakla basılan yerlere konulamaz. Bu yerlere ve benzeri eşyaya Bayrağın şekli yapılamaz. Elbise veya üniforma şeklinde giyilemez.
            Hiçbir siyasi parti, teşekkül, dernek, vakıf ve tüzükte belirlenecek kamu kurum ve kuruluşları dışında kalan kurum ve kuruluşlar, amblem flama, sembol ve benzerlerinin ön veya arka yüzünde esas veya fon teşkil edecek şekilde kullanılamaz.
            Türk Bayrağına sözle, yazı ile hareketle veya herhangi bir şekilde hareket edilemez, saygısızlıkta bulunamaz. Bayrak yırtılamaz, yakılamaz yere atılamaz, gerekli özen gösterilmeden kullanılamaz.
            Bu kanun ve tüzüğe aykırı fiiller yetkilerince derhal önlenir ve gerekli soruşturma yapılır.
 
            CEZALAR
 
            MADDE 8: Bu kanuna ve çıkarılacak tüzüğe aykırı olarak Bayrak yapmak, satmak ve kullanmak yasaktır. Bu yasağa aykırı olarak yapılan Bayraklar o mahallin yetkili amirlerince toplatılır.
            Bu kanun hükümlerine aykırı davranışta bulunan suçları daha ağır bir cezayı gerektirmediği taktirde Türk ceza Kanununun 526. maddesi uyarınca cezalandırılır.
 
            TÜZÜK
 
            MADDE 9: Bu kanunun ilgili maddelerinde tüzükte düzenleneceği belirtilen hususlar ile kanunun uygulanmasına ilişkin diğer esaslar bu Kanunun yayım tarihinden itibaren altı ay içinde çıkarılacak tüzükte gösterilir.
           
         Yürürlükten Kaldırılan Kanun
            MADDE 10: 29 mayıs 1936 tarih ve 2994 sayılı Türk Bayrağı Kanunu yürürlükten kaldırılmıştır.
 
            YÜRÜRLÜK
 
            MADDE 11: Bu kanun yayımı tarihten 6 ay sonra yürürlüğe girer.
 
            YÜRÜTME
 
            MADDE 12: Bu kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
 
Anasayfa