Kırık Link Bildir! #104541 31-07-2006 19:43 GMT-1 saat
Titan’da hava: Sağanak metan yağışlı
Güneş Sistemi’nde yağmur yağan ve bu yağmurun toprağa işlediği sadece iki göktaşı var. Bunlardan biri insanoğluna evsahipliği yapan Dünya. Diğeri ise Satürn’ün uydusu Titan.
LONDRA - Cassini ve Huygens araçlarından gelen veriler, Titan’daki yağmur rejimiyle ilgili yeni ipuçları verdi. Titan’daki metan ırmaklarının, atmosferdeki metan yağmurlarıyla beslendiği varsayılıyor. Metan damlacıklarının en büyüğünün çapı 5 millimetre’ye kadar çıkabiliyor. Bu damlacıklar saatte 100 km hızla Titan’ın yüzeyine düşüyor. İspanyol ve Alman bilim insanları, Titan’ın yüzeyini yıkayan metan yağmurlarının kaynağını bilgisayar simülasyonlarıyla araştırıyor.
Metan yağmurlarının Titan’ın güney kutbundaki fırtınalarla oluştuğu düşünülüyor. İspanya’nın Bilbao kentindeki Bask Üniversitesi uzmanları Ricardo Hueso Alonso ve Agustín Sánchez-Lavega, Titan atmosferini bilgisayarda yeniden yarattı. Simülasyonda atmosferdeki metanın sıvılığı ve sıcaklığı ölçümlendi.
DÜNYA’DAKİLER GİBİ ŞİDDETLİ YAĞIŞLAR
Titan’da bulutlar atmosferde 25 km yükseklikte oluşuyor. Simülasyona göre, bulutların bu kadar yüksekte oluşması için, bulutların kendi aralarında meydana gelen sıkışma sonucunda açığa çıkan güçlü bir ısınmaya maruz kalması gerekiyor. Huygens uzay aracının gözlemleri, metan yağmurunun aerosol partiküllerinin etkisiyle oluştuğunu gösteriyor. Alonso-Sánchez-Lavega modeline göre, güney kutbundaki bulutlar 2 saat içinde metre kare başına 150 millimetre yağmur üretebiliyor. Bu ölçekte yağışı Dünya’da oldukça ancak şiddetli bir yağmur üretebilir.
METAN YAĞMURU DOLU GİBİ
Almanya’nın Köln Üniversitesi’nden Tetsuya Tokano’nun modeline göre ise, yağmur oluşturan metan yüzeyden 20 ila 30 km yükseklikte küçük buz kristallerine dönüşüyor. Bu durumda metan, Dünya’daki dolu benzeri bir yapı kazanıyor. Nitekim, Huygens’in de gözlemlediği üzere buz metan kristalleri daha sonra eriyor ve sıvı olarak yüzeye düşüyor.
Ancak, Titan’nın güney kutbundaki sıvı metan yağmurları sadece buzlanma ve ısınmayla açıklanmıyor. Çünkü Titan’daki ırmaklar güney kutbundan uzakta bulunuyor ve bu ırmakların yağmurla düşen metandan çok daha yüksek bir hacme sahip. Uzmanlar, metanın diğer bölgelerinde de şimdiye dek bilinmeyen fırtınalar ve yağışların olabileceğinin altını çiziyor.
