Tarihde bugün...

14 Şubat

14 Şubat, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 45. günüdür.

Olaylar

Dünya'da olup bitenler

1779 - James Cook, Sandviç Adaları yerlileri tarafından öldürüldü.

1804 - Osmanlı İmparatorluğu'na karşı ilk Sırp ayaklanması.

1859 - Oregon, ABD'nin 33. eyaleti oldu.

1876 - Alexander Graham Bell, telefon patenti için başvurdu.

1912 - Arizona, ABD'nin 48. eyaleti oldu.

1912 - ABD'nin ilk dizel motorlu denizaltısı Connecticut'da kullanılmaya
başlandı.

1918 - SSCB'de Gregoryen Takvimi kullanımına geçildi.

1924 - International Business Machines (IBM) şirketi kuruldu.

1945 - Şili, Ekvador, Paraguay ve Peru, Birleşmiş Milletler'e katıldı.

1946 - İlk genel amaçlı elektronik bilgisayar ENIAC (Electronic Numerical
Integrator and Computer), Pennsylvania üniversitesinde (ABD) tanıtıldı.

1949 - İsrail parlamentosu (Knesset) ilk toplantısını yaptı.

1952 - Kış olimpiyatları Oslo'da (Norveç) başladı.

1961 - Lavrensiyum elementi (103 numaralı element) California üniversitesinde
ilk defa sentezlendi.

1963 - İngiltere'de Leeds General Infirmary Hastanesi'nde, dünyada ilk kez
insandan insana başarılı böbrek nakli yapıldı.

1980 - Kış olimpiyatları Lake Placid'de (New York) başladı.

1989 - İranlı lider Humeyni, Şeytan Ayetleri kitabının yazarı Salman Rushdie'nin
öldürülmesi emrini verdi.

2005 - Lübnan'ın eski başbakanlarından Rafik Hariri düzenlenen bir suikast
sonucu öldürüldü.

Türkiye'de olup bitenler

1909 - Türkiye'de ilk güven oylaması yapıldı; Kamil Paşa kabinesi düşürüldü.

1925 - TBMM'de 9 Şubat'ta vurulan Deli Halit Paşa öldü.

1931 - Türkiye güzeli Naşide Saffet Hanım, Avrupa'da "Güzel Göz Kraliçesi"
seçildi.

1951 - İdil Biret, 10 yaşında Paris'teki ilk piyano resitalini verdi.

1953 - Yeni Balkan Paktı, Ankara'da imzalandı.

1955 - İzmir Alsancak limanının temeli atıldı.

1974 - Gazeteci İsmail Cem (İpekçi) TRT genel müdürlüğüne atandı.

1979 - Türkiye, İran'daki Humeyni rejimini resmen tanıdı.

2004 - Hamburg doğumlu Türk yönetmen Fatih Akın'ın son filmi "Gegen die
Wand" (Duvara Karşı), Berlin film festivali'nde en iyi film seçilerek "Altın Ayı"
ödülü aldı.

2006 - Selçuk Kiraz, Murat Ünver ve Özgür Nayman'ın birlikte kaleme aldığı
internet tehlikelerini anlatan romanları Satrab okuyucuya sunuldu.

Doğumlar:

1483 - Babür Şah, Türk kökenli Babürlü İmparatoru (ö. 1530)

1869 - Charles Wilson, Nobel Fizik Ödülü sahibi İskoç fizikçi (ö. 1959)

1913 - Jimmy Hoffa, Amerikan işçi sendikası lideri (kayboldu 1975)

Ölümler:

1400 - İngiltere kralı II. Richard (öldürüldü) (d. 1367)

1405 - Türk kökenli Timur İmparatoru Timur (d. 1336)

1779 - James Cook, denizci ve kaşif.(d. 1728 )

1969 - Mafya lideri Vito Genovese (d.1897)

1986 - Minyatürcü Prof.Dr. Süheyl Ünver

2003 - Klonlanan ilk memeli Koyun Dolly (d. 1996)

2005 - Lübnanlı politikacı ve işadamı Rafik Hariri (d. 1944)

Bayramlar ve Yıldönümleri:

*Sevgililer Günü
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
15 Şubat


1949. 1200 Musevi Türkiye'den Filistin'e göç etmek için başvuruda bulundu; göç edenlerin sayısı 10.000'i geçti.

1950. Sovyetler Birliği ile Çin arasında karşılıklı savunma antlaşması imzalandı. İki ülke kapitalist dünyaya karşı birleşik cephe oluşturduklarını ilan etti.

1959. Atatürk'ü konu alan The Incredible Turk adlı film CBS Network aracılığıyla yayımlandı. Filmin yönetmenliğini Ermeni asıllı Aram Boyacıyan yapmıştı.

1969. Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) tarafından düzenlenen "Büyük Eğitim Yürüyüşü" Ankara'da yapıldı ve binlerce öğretmen bozuk eğitim düzenini protesto etti." Halkımızı sömürüden kurtaracağız " diye slogan attı.

1970. Prof. Erdal İnönü Ortadoğu Teknik Üniversitesi rektör vekili oldu.

1971. Kimliği belirsiz kişiler Amerikalı Çavuş J. R. Finley'i kaçırdı. Amerikalı çavuş 17,5 saat sonra serbest bırakıldı.Aynı gün İstanbul Edebiyat Fakültesi sağ görüşlü bir grup öğrenci tarafından işgal edildi, İstanbul'daki Kadırga Yurdu'na patlayıcı madde atıldı, Ankara'da Ortadoğu Teknik Üniversitesi'ndeki Kennedy anıtı havaya uçuruldu.

1973. Anayasa Mahkemesi parlamenterlere ayrıcalıklı emekli maaşı sağlayan kanun maddelerini, Anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal etti.

1975. Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği (Töb-Der) 7 ilde "hayat pahalılığı ve faşizmi protesto" toplantıları düzenledi. Toplantılar saldırıya uğradı; 1 kişi öldü, 60 kişi yaralandı.

1977. "Türkiye'nin aktüel durumu" konulu bir film çekmek üzere Türkiye'ye gelen İsveç'li bir Televizyon ekibi güvenlik kuvvetleri tarafından sınır dışı edldi. İsveç'li televizyoncular olayı protesto ettiler.

1983. Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT) Genel Müdürü Macit Akman, renkli TV deneme yayınlarının haftada iki saatten dört saate çıkarıldığını belirtti ve 1 Temmuz 1984'den itibaren tamamen renkli yayına geçileceğini söyledi.

Aynı gün, Gazi Üniversitesi öğretim üyesi Doçent Yalçın Küçük 7,5 yıl hapse mahkum oldu. Yalçın Küçük "Bir Yeni Cumhuriyet İçin" adlı kitabından yargılanmaktaydı.

1989. Sovyetler'in Afganistan'da 9 yıl süren askeri varlığı son Sovyet birliklerinin çekilmesiyle sona erdi. Savaşta 15 000 kadar Rus askerinin yanı sıra, yaklaşık 1 milyon Afganlı hayatını kaybetti, 5 milyon Afganlı da ülkesinden göç etmek zorunda kaldı.

1990. Türkiye Birinci Futbol Ligi kulüpleri Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu'nu (TRT) boykot kararı aldı. Kulüpleri bu kararları almasına, TRT'nin telif hakları konusunda verdiği sözleri yerine getirmeyişinin neden olduğu bildirildi. Karara futbol seyircisi büyük tepki gösterdi.

1992. Mardin'in Aytepe, Yardere ve Ahmetli köylerine jandarma operasyon düzenledi. 4 kadını gözaltına almak istedi. Kadınları vermek istemeyen köylülere jandarma müdahale etti. Jandarmanın ateş açması sonucu yaşları 10 ila 20 arasında değişen 6 kişi öldü, 5 kişi de yaralandı.

1994. Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararıyla, dışkı yedirtilen köylülere, 300 bin Frank tazminat vermeyi kabul etti.1989'da Cizre'nin Yeşilyurt köyünde bir grup asker köylülere dışkı yedirmiş, köylüler Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvurmuşlardı.

1999. Eskişehir Cezaevi'nde "Karagümrük Çetesi" olarak tanınan bir grup Mustafa Duyar'ı öldürdü, Selçuk Parsadan'ı yaraladı. Mustafa Duyar Özdemir Sabancı'yı öldürmekten, Selçuk Parsadan örtülü ödenek davasından hüküm giymişti.



Bugün Doğanlar:

1892. Tiyatro sanatçısı Muhsin Ertuğrul.

1940. Politikacı İsmail Cem 1940.

1946. Yazar İnci Zeynep Oral.


Bugün Ölenler:

1958. Eski dışişleri bakanlarından Numan Menemencioğlu.

1958. Ressam ve yazar Malik Aksel
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------

16 Şubat

16 Şubat, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 47. günüdür.

Olaylar

Dünya'da olup bitenler

600 - Papa I. Gregory, hapşıran kişiye "Tanrı seni kutsasın" denebileceğine
karar verdi.

1918 - Litvanya hem Rusya hem de Almanya'dan bağımsızlığını ilan etti.

1937 - Wallace H. Carothers, naylonun patentini aldı.

1959 - Fidel Castro, Fulgencio Batista'nın 1 Ocak'ta başkanlıktan
uzaklaştırılmasının ardından Küba devlet başkanı oldu.

1961 - Explorer 9 uzaya fırlatıldı

1968 - Haleyville'de (Alabama, ABD) ilk 911 acil telefon sistemi çalışmaya
başladı.

1973 - Rauf Denktaş, Kıbrıs cumhurbaşkanı yardımcılığına seçildi.

1986 - Portekiz'de seçimler yapıldı. Mario Soares 60 yıl sonra Portekiz'in ilk sivil
başkanı oldu.

1998 - Çin havayollarına ait bir yolcu uçağı Çang Kay Şek uluslararası
havaalanı yakınlarında düştü: 202 kişi öldü.

1999 - PKK terör örgütü lideri Abdullah Öcalan'ın Türk güvenlik güçlerince
yakalanmasının ardından, örgüt taraftarları Avrupa çapında elçilik işgalleri ve
rehin alma eylemlerine giriştiler.

Türkiye'de olup bitenler

1920 - Balıkesir'in kuzeyinde, Manyas ve Gönen bölgelerinde ikinci Anzavur
isyanı başladı. (İsyan 16 Nisan'da bastırıldı.)

1925 - Sonraları "Türk Hava Kurumu" adını alacak olan "Türk Tayyare
Cemiyeti" kuruldu.

1953 - Türkiye-ABD telefon hattı açıldı.

1969 - 6. Filoyu protesto için "Amerikan Emperyalizmine Karşı Mustafa Kemal"
mitinginde gösteri yapanlara bir grubun saldırmasıyla başlayan olaylarda 2
genç öldü, 200 kişi yaralandı. Olay "Kanlı Pazar" olarak anılmaya başlandı.

1976 - Türkiye'nin Beyrut büyükelçiliği başkatibi Oktar Cirit, tabancayla
vurularak öldürüldü. Saldırıyı Ermeni terör örgütü ASALA üstlendi.

1988 - Televizyonda 11 Şubat'ta kanser tedavisiyle ilgili programı izleyen bir
hasta, zakkum yapraklarını kaynatıp içince öldü.

2005 - Eski başbakan Mesut Yılmaz ve eski devlet bakanı Güneş Taner'in
Türkbank ihalesine fesat karıştırmak suçundan Yüce Divan'da yargılanmalarına
başlandı.

Doğumlar

1710 - Fransa kralı XV. Louis (ö. 1774)

1831 - Rus yazar Nikolai Leskov (ö. 1895)

1937 - Rus matematikçi Yuri Manin

1955 - Amerikalı aktris ve model Margaux Hemingway (ö. 1996)

1958 - Amerikalı şarkıcı Ice-T

1959 - Amerikalı tenisçi John McEnroe

Ölümler

1279 - Portekiz kralı III. Afonso (d. 1210)

1391 - Bizans imparatoru John V Palaeologus (d. 1332)

1933 - Türkiye'nin ilk dışişleri bakanı Bekir Sami Bey

1960 - Deneysel Neo-spiritüalizm'in kurucusu, hekim ve keman virtüözü Dr.
Bedri Ruhselman (d.1898)

1963 - Türk sinemasının karakter oyuncularından Salih Tozan

1991 - Beyin cerrahı, besteci Dr. Bülent Tarcan

2003 - 12 Mart dönemi komutanlarından emekli orgeneral Faik Türün
----------------------------------------------------------------------------------------------